Nếu không thể đến Pù Luông vào tháng 6 hoặc tháng 10 thì bạn cũng có thể đến đây vào bất cứ mùa nào trong năm để thư giãn cùng không gian mát mẻ, quanh năm sương mù bao phủ ở một số bản vùng cao.

Không có các tuyến xe khách trực tiếp tới Pù Luông nên nếu các bạn muốn sử dụng phương tiện công cộng để tới đây, sẽ khá vất vả. Muốn bắt xe khách đi Pù Luông Thanh Hóa, các bạn sẽ phải sử dụng kết hợp giữa nhiều loại phương tiện với nhau.

Từ Hà Nội, các bạn có thể bắt xe đi Bá Thước (Thị trấn Cành Nàng), thường các xe chỉ đến trung tâm huyện, từ đây còn khoảng gần 20 km mới đến được Pù Luông, các bạn có thể thuê xe ôm để vào đây. Từ bến xe Giáp Bát và Mỹ Đình có xe của nhà xe Hoàng Phương (0973737778) đi Bá Thước hàng ngày.

Cách thuận tiện và nhanh nhất để di chuyển tới Pù Luông là bằng phương tiện cá nhân (xe máy, ô tô) nếu bạn xuất phát từ Hà Nội hoặc một số tỉnh lân cận phía Bắc.

Đường 1: Dễ đi và nhanh nhất.

+ Đi lối quốc lộ 6 đến thị trấn Xuân Mai, rẽ trái vào đường mòn HCM.
+ Đi qua địa phận Cúc Phương đến Thị trấn Cẩm Thủy. Qua cầu Cẩm Thủy khoảng 700m thì rẽ phải lối đi Na Mèo.
+ Đi theo đường đó đến thị trấn Cành Nàng, huyện Bá Thước thì rẽ phải vào cầu La Hán. Còn 17km nữa là đến bản Đôn – trung tâm của Pù Luông. Ở bản Đôn hiện nay có nhiều resort đẳng cấp và homestay sạch sẽ tiện nghi nhất Pù Luông.

Đường 2: Đi qua Mai Châu

Từ điểm xuất phát tới Pù Luông, bạn nên đi theo một cung đường vòng tròn (đi một đường và về một đường khác) để tránh lặp lại đường đi cũ. Từ Hà Nội, đi theo đường QL6 hướng Hòa Bình, lựa chọn một trong hai đường qua thung lũng mây Lũng Vân hoặc qua Bản Lác, Mai Châu rồi tới Pù Luông.

Đường 3: Đường cảnh đẹp nhất nhưng nhiều dốc khó đi.

Con đường đi qua Lũng Vân là con đường nhỏ với đèo dốc quanh co giống địa hình của các tỉnh phía Tây Bắc, cảnh sắc 2 bên đường hùng vĩ và hoang sơ. Trên đường đi Pù Luông Thanh Hoá, bạn sẽ có cơ hội chiêm ngưỡng cảnh sắc tuyệt vời, những vạt mây ôm trọn lấy thân núi hay lớp sương sớm mơ hồ huyền ảo dưới thung lũng. Quãng đường đi khoảng 200km, thời gian di chuyển đường đèo rơi vào 4 – 5 tiếng.

Khi về từ Pù Luông các bạn đi theo QL15C và QL217 về Suối cá thần Cẩm Lương, từ đây chạy men theo đường Hồ Chí Minh, đến ngã tư Xuân Mai (QL6) về Hà Nội. Đường này tuy xa hơn nhưng đi lại dễ hơn và cũng là một cung đường khá đẹp, thoáng mát để ngắm cảnh. Trên đường đi về, nếu có thời gian bạn có thể kết hợp tham quan và khám phá Vườn quốc gia Cúc Phương.

Vì khung cảnh trên đường đi khá đẹp, cũng để trải nghiệm cảm giác mạnh, hầu hết dân phượt sẽ chọn đi xe máy, chủ động hơn và cũng để trải nghiệm cảm giác “phê” trên những cung đường đèo khi đi Pù Luông.

Trên hành trình lên đỉnh Pù Luông hùng vĩ, có một thung lũng rất đỗi nguyên sơ và mộc mạc mang tên Kho Mường. Đây là một trong những bản vùng cao, khó khăn nhất của xã Thành Sơn, huyện Bá Thước nhưng lại có tiềm năng rất lớn về điều kiện tự nhiên và truyền thống văn hóa để phát triển du lịch cộng đồng.

Đường vào Kho Mường là những cung ngoằn nghèo khúc khuỷu vì đang xây dựng dở dang. Một bên là vách núi, một bên là vực sâu với những thửa ruộng bậc thang vàng óng, những cánh rừng ngút ngàn. Đây là nơi sinh sống của 60 hộ dân, chủ yếu là người dân tộc Thái trắng, với 230 nhân khẩu. Người dân trong bản sinh sống chủ yếu bằng nghề trồng lúa, ngô, sắn… Cuộc sống trong bản đa phần là tự cung tự cấp. Nhờ vào nguồn tài nguyên được thiên nhiên ưu ái ban tặng, người dân đã biết xây dựng những ngôi nhà sàn khang trang để đón khách du lịch đến tham quan.

Đến với Kho Mường, du khách có thể chiêm ngưỡng cảnh sắc thiên nhiên, trải nghiệm, tìm hiểu nét văn hóa, phong tục tập quán của người Thái, hòa mình vào cuộc sống dân dã, thưởng thức những món ăn truyền thống đậm đà hương vị núi rừng như: cơm lam, nộm hoa chuối rừng, canh đắng, rượu ngô, kiệu muối chua và thịt vịt luộc…

Một điểm nhấn quan trọng của Bản Kho Mường chính là Hang Kho Mường hay còn gọi là Hang Dơi – hang động bí hiểm bị bỏ quên giữa vùng đấy còn yên ngủ. Lối vào hang là con đường đất cheo leo được cây rừng phủ kín. Từ ngoài vào, Hang Dơi chỉ tầm hơn 100m nhưng lòng hang rộng tới hơn 2.5 km, với rất nhiều ngóc ngách ăn sâu vào lòng đất. Làm nên Hang Kho Mường là những khối đá vôi sừng sững, có lẽ tuổi đời phải hàng triệu năm.

Hang Kho Mường sở dĩ còn được gọi là Hang Dơi vì đây là nơi trú ngụ của nhiều loài dơi, ít nhất có 4 loài dơi được tìm thấy trong hang này ở các thời điểm khác nhau của năm. Càng đi sâu vào trong hang, du khách sẽ được phóng tầm mắt chiêm ngưỡng những khối đá, nhũ đá với những hình thù kì lạ như hình người, hình cây, mãnh thú… đủ các màu sắc khác nhau, mờ mờ ảo ảo, tất cả hiện lên vô cùng sống động và đặc sắc.

Bản Hiêu và Thác Hiêu thuộc xã Cổ Lũng, huyện Bá Thước, Thanh Hóa. Đến Pù Luông mùa lúa chín, bạn sẽ ngỡ ngàng với con đường dài 25 km từ thị trấn Cành Nàng đến Bản Hiêu bởi hai bên đường là những cánh đồng ruộng bậc thang nằm hai bên bờ suối. Qua khỏi cầu treo bằng gỗ là vào bản.

Bản có hơn một trăm nóc nhà nằm rải rác dọc theo hai bên bờ suối. Những nóc nhà sàn đan xen với các ghềnh thác tạo nên một khung cảnh suối thác – nhà sàn đẹp tựa bức tranh thủy mặc. Cả khúc suối tính từ đầu bản đến cuối bản chỉ chừng gần cây số nhưng có tới 5 thác nước, thác nào cũng mang một nét đẹp riêng không thác nào giống thác nào. Vì vậy, người dân trong bản gọi chung tất cả những thác nước ấy là “Thác Hiêu” và gọi con suối ấy một cách thân thương là “Dòng Hiêu” chứ không gọi là “Suối Hiêu” như cách thông thường.

Thác Hiêu và dòng suối Hiêu bắt nguồn từ hang đá thuộc dãy núi đá vôi của khu sinh cảnh đá vôi Pù Luông – Cúc Phương, tạo nên dòng nước đặc biệt trong xanh. Chiều dài dòng thác khoảng 800 m. Nếu nhìn từ đỉnh, dòng nước chảy đến lưng chừng núi thì tách ra thành 2 nhánh, đổ về 2 hướng khác nhau và hợp lại ở cuối dòng. Theo người dân trong vùng, dòng suối thác Hiêu chảy không bao giờ cạn, luôn có màu trong xanh quanh năm, mát lạnh về mùa hè và ấm áp về mùa đông.

Phía cuối Thác Hiêu là một hồ nước nhỏ, mực nước ở đây chỉ hơn 1m, dưới đáy là cát tạo thành một hồ bơi tự nhiên cho du khách thỏa sức vẫy vùng sau khi khám phá lên đỉnh Thác Hiêu.

Son – Bá – Mười là 3 bản vùng cao của xã Lũng Cao. Nơi này cách trung tâm thành phố khoảng 130 km về phía Tây Bắc và được ví như một Sapa thu nhỏ vì khí hậu mát mẻ, ôn hòa quanh năm, nhiệt độ từ 18-22 độ. Tuy nhiên vì là vùng núi cao nên vào mùa đông, nơi đây khá lạnh đôi khi có tuyết rơi, nhiệt độ có khi xuống đến -1, -2 độ; mùa hè nhiệt độ mát mẻ nhưng về đêm thì nhiệt độ xuống rất thấp.

Son – Bá – Mười còn được gọi với cái tên khác là khu Cao Sơn, thuộc vùng lõi của Khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông và tiếp giáp với Khu bảo tồn thiên nhiên Ngọc Sơn – Ngổ Luông của Hòa Bình. Đúng với cái tên Cao Sơn, các bản làng này nằm tận trên đỉnh của dãy Pha Hé, Pha Chiến, ở độ cao 1.200m so với mực nước biển, chạy song song với mạch núi Pù Luông – Cúc Phương hùng vĩ.

Nằm ở độ cao như vậy, cộng thêm đường lên bản rất khó khăn nên Son – Bá – Mười gần như tách biệt hoàn toàn với các bản làng phía dưới chân núi. Điều này tạo sự hoang sơ rất tự nhiên cho Son – Bá – Mười cũng như rất hấp dẫn rất những ai yêu thích du lịch mạo hiểm. Đặc biệt, nơi đây còn lưu giữ được nhiều tập tục của người Thái cổ, nhà sàn còn giữ nguyên dấu ấn truyền thống, thể hiện rõ nét đặc thù chưa bị ảnh hưởng bởi những kiến trúc hiện đại từ bên ngoài pha tạp vào.

Bản Đôn là nơi cư trú chủ yếu của đồng bào dân tộc Thái gồm 76 hộ và 285 nhân khẩu với tổng diện tích tự nhiên trên 125 ha của xã Thành Lâm, huyện miền núi Bá Thước (Thanh Hóa). Khoảng 2 năm trở lại đây, khách du lịch đến với Bản Đôn ngày một nhiều, trong đó khách quốc tế chiếm tới 60%.

Bản Đôn sở hữu cảnh đẹp hoang sơ, với những thửa ruộng bậc thang trải dài, những nếp nhà sàn nằm ven chân đồi thanh bình yên tĩnh. Ấn tượng hơn nữa, khi đến Bản Đôn, du khách sẽ được học cách dệt vải, thưởng thức nhiều hương vị, đặc sản vùng cao như: măng rừng, vịt cỏ, lợn rừng, gà đồi, canh cá… và hơn cả là sự chân thành, nồng nhiệt của người dân địa phương.

Từ Bản Đôn, du khách có thể đi bộ hoặc thuê xe máy để di chuyển đến các điểm du lịch khác trên địa bàn huyện Bá Thước như Bản Hiêu (có Thác Hiêu), bản Kho Mường (khám phá Hang Dơi)…

Được ví như “thiên đường giữa đại ngàn”, Pù Luông sở hữu cảnh quan thiên nhiên hùng vĩ quanh năm mây mù giăng kín. Nếu ai thức dậy vào sáng sớm, nhìn qua khung cửa sổ sẽ thấy từng khóm mây trôi trên đỉnh Pù Luông, có khi mây bay là là lướt nhẹ qua mặt. Mây và núi hoà quyện vào nhau, hư hư thực thực, mọi thứ dường như không chuyển động, chỉ có duy nhất sự tĩnh lặng tuyệt đối của núi rừng.

Nếu bạn là người ưa thích mạo hiểm, có lẽ việc chinh phục đỉnh núi cao 1.700m so với mực nước biển là trải nghiệm thú vị nhất ở Pù Luông. Bạn sẽ mất khoảng 6-8 tiếng trong điều kiện thời tiết tốt để có thể lên đến đỉnh. Nhưng khi lên tới nơi bạn sẽ hoàn toàn bị choáng ngợp bởi phong cảnh của núi rừng, những cánh đồng bạt ngàn, đâu đó lấp ló những mái nhà sàn nằm lác đác trong thung lũng dưới chân núi.

Trên đỉnh Pù Luông, bạn sẽ được tận hưởng cảm giác chiến thắng khi chinh phục đỉnh vinh quang. Ngoài ra, các bạn có thể dựng trại trên đỉnh để ăn uống nghỉ ngơi qua đêm và xuống núi vào hôm sau..

Cách thành phố Thanh Hóa chừng 100 km, theo Quốc lộ 217 ngược lên miền non cao, du khách sẽ gặp Thác Muốn, còn gọi là Thác Mơ kỳ thú và thơ mộng. Thác Muốn nằm ở độ cao 500 m so với mực nước biển, chảy từ các khe núi đá trên đỉnh núi Muốn có độ cao hơn 300m. Thác Muốn chảy vào lòng một thung lũng rộng vài ha, rồi từ đó đổ xuống sườn núi tạo thành nhiều tầng thác liên hoàn kế tiếp nhau như hình bậc thang.

Trườn qua 43 tầng thác lớn, nhỏ, cao, thấp khác nhau với chỉ toàn đá, nước và cây rừng trùm kín, dòng suối đổ ra sông Đại Lạn nhập vào dòng Mã Giang hùng vĩ. Điều đặc biệt thú vị khi du khách đến với Thác Mơ là có thể trèo lên 43 tầng thác mà không cần phải bỏ dép bởi loại đá ở đây là đá cát (giống như đá mài), mòn nhẵn nhưng không hề trơn, đổ ra biển rộng.

Bên cạnh việc chiêm ngưỡng vẻ đẹp thiên nhiên của Thác Muốn, du khách hãy thả hồn mình bay bổng theo truyền thuyết về tình yêu của đôi trai tài gái sắc. Gặp gỡ, chuyện trò với người dân tộc Mường nơi đây, nhân hậu, rộng lòng mến khách, ở lại và sinh hoạt với người dân bản địa trong nếp nhà sàn truyền thống, tìm hiểu nghề dệt thổ cẩm, thưởng thức rượu cần và văn hoá ẩm thực xứ Mường.

4. Khách sạn, resort, homestay ở Pù Luông Thanh Hóa

Pù Luông không có khách sạn, hình thức lưu trú chủ yếu ở đây là homestay. Homestay đa phần nằm ở địa bàn các xã Cổ Lũng, Thành Lâm, Thành Sơn, Lũng Cao của huyện Bá Thước, Thanh Hóa. Các homestay có phòng ngủ tập thể, giá khoảng 100.000 – 150.000 đồng/người/đêm. Các bạn sẽ được trải nghiệm cuộc sống của người dân địa phương và thưởng thức các món ăn đặc sản do chính người dân ở đây chuẩn bị.

Gần đây ở Pù Luông đã có những khu resort được xây dựng để đáp ứng nhu cầu nghỉ dưỡng cao cấp, các dịch vụ lưu trú chuyên nghiệp với chất lượng được đánh giá cao. Tuy nhiên, nếu nghỉ ở những khu resort này thì giá phòng khá cao, khoảng từ 1-3 triệu đồng/đêm tùy từng hạng phòng.

Puluong Natura Bungalow: Với thế mạnh là khu nghỉ dưỡng giữa lòng thiên nhiên nằm trong khu bảo tồn hoang sơ nhất miền Bắc, ấn tượng riêng biệt độc đáo trong từng kiến trúc, Puluong Natura là một khu nghỉ dưỡng lí tưởng để trở về với thiên nhiên.
Tọa lạc tại Bản Đôn, huyện Bá Thước, tỉnh Thanh Hóa, khu resort có diện tích hơn 1800m2, bể bơi vô độc đáo nhất Việt Nam cùng những bungalow ngay sát mép ruộng bậc thang, du khách sẽ được đắm chìm với cảnh vật của thiên nhiên mộc mạc mà tinh khiết, gần gũi mà bao la.

Puluong Retreat: Tọa lạc ở khu vực khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, Puluong Retreat cung cấp chỗ nghỉ thanh bình giữa khung cảnh cây xanh tươi tốt và thiên nhiên.
Nơi nghỉ này có hồ bơi vô cực ngoài trời, nhà hàng và khu vườn với các khối đá tạo cảnh. Du khách có thể ngắm nhìn các ngọn núi và ruộng lúa từ nơi nghỉ này.

Ban Hieu Garden Lodge: Nằm tại Bản Hiêu thuộc khu vực khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông. Du khách có thể đạp xe để khám phá khu bảo tồn thiên nhiên Pù Luông, tắm Suối Hiêu, khám phá các làng bản của người Thái, chiêm ngưỡng ruộng bậc thang lúa chín vàng, câu cá và tham gia các hoạt động dã ngoại…

4.2. Homestay ở Pù Luông Thanh Hóa